almawardi: MUDAHNYA BELAJAR SEJARAH(SPM)

Sejak akhir-akhir ini ada pelajar yang mengatakan belajar mata pelajaran sejarah susah. Antara alasan yang diberikan ialah susah nak ingat fakta, malas nak hafal isi penting, tidak berminat dan macam-macam lagi alasan yang diberikan.

Walau apa alasan sekalipun kita kena sedar melalui mata pelajaran sejarahlah kita kenal siapa diri kita, ibu bapa kita, keluarga kita, masyarakat kita dan negara kita. Cuba bayangkan anda melanjutkan pelajaran ke luar negeri dan kawan anda dari negara asing bertanya tentang Malaysia. Contoh soalannya mungkin tentang Raja berperlembagaan, Pilihan Raya di Malaysia, lambang-lambang negara, adat resam, budaya dan banyak lagi tentang Malaysia daripada zaman Kesultanan Melayu Melaka hinggalah sekarang.

Jika anda tidak belajar sejarah macam mana anda hendak jelaskan. Adalah sesuatu yang memalukan jika anda tidak kenal dengan negara anda sendiri. Adalah satu penipuan yang besar juga anda mengatakan anda tidak minat sejarah. Sebab apa saya katakan penipuan yang besar.?

Pertama anda bercakap tentang sejarah setiap hari. Buktinya “saya tidak dapat menyiapkan kerja sekolah kelmarin’. Perkataan kelmarin sahaja menunjukkan peristiwa yang lalu. Itu menunjukkan anda bercakap tentang sejarah.

Kedua, anda menerangkan tentang keluarga anda kepada rakan. Contohnya nama ibu dan bapa, nama tempat tinggal dan bila anda dilahirkan. Adakah itu sejarah.? Memang itu juga sejarah.

Ketiga, anda belajar mata pelajaran yang lain . Adakah terkandung tentang sejarah?. Boleh dikatakan semua mata pelajaran ada sejarah walaupun mata pelajaran matematik. Sebab apa saya katakan begitu, cuba lihat teori dalam matematik dan bandingkan dengan Sejarah tingkatan empat juga ada terkandung teori yang dikemukakan oleh ilmuan Islam.

Keempat, anda menonton permainan bola sepak malam tadi dan anda ceritakan kepada rakan anda. Itu juga sejarah.

Kelima, anda kata pelajaran sejarah susah. Ada caranya untuk kita
permudahkan. Nanti saya tunjukkan.

Keenam, anda masuk jurusan apapun di universiti anda tidak akan terlepas daripada sejarah. Tak percaya masuklah mana-mana universiti dulu.

Ada yang tidak sedar kepentingan sejarah itu dan letakkan di tepi. Patutkah waktu peperiksaan penggal, mata pelajaran sejarah itu diletakkan pada hari terakhir?. Sedangkan ini mata pelajaran penting untuk mendidik warga Malaysia yang bertanggungjawab. Tindakan Kementerian Pelajaran mewajibkan mata pelajaran Sejarah wajib lulus adalah wajar supaya kita tidak melahirkan warga yang buta sejarah sampai ke hari tua.

Saya pasti anda akan sedar kepentingan mata pelajaran sejarah semasa anda akan hadapi satu temuduga untuk biasiswa, pekerjaan dan perjawatan atau kenaikan pangkat setelah anda meninggalkan alam persekolahan. Saya pasti.

Tak kenal maka tak cinta. Begitu juga mata pelajaran sejarah. Tak Kenal Maka Tak Cinta. Baiklah apa yang saya katakan mudahnya belajar sejarah ?. Saya nyatakan kaedah mudah untuk belajar sejarah seperti berikut mengikut kesesuaian tajuk.

KAEDAH PERTAMA- Menggunakan Formula.

Tajuk: Teori Kedatangan Islam Ke Asia Tenggara dari Semenanjung Tanah Arab, China dan India. (bab: 7 ting 4)

Negara Tokoh

A= Arab J= John Crawford

C= China E= Emanuel Gadinho Eredia

I= India S= Snouck Hurgronje

Pelajar hafal formula ACI dan JES

Ayat penuh:

Teori yang pertama ialah Islam datang dari Semenanjung Tanah Arab. Teori ini dikemukakan oleh John Crawford. Teori yang kedua ialah Islam datang dari China. Teori ini dikemukakan oleh Emanuel Gadinho Eredia. Manakala teori yang ketiga pula ialah Islam datang dari india. Teori ini dikemukakan oleh Snouck Hurgronje.

Bagaimana?. Adakah anda rasa mudah untuk ingat fakta melalui kaedah ini?.

KAEDAH KEDUA- melukis

Di dalam kelas sesetengah pelajar ada bakat melukis ataupun suka melukis. Jadi bolehlah melukis apabila sampai ke tajuk yang bersesuaian. Tidak salah di dalam nota pelajar diletakkan satu lukisan supaya mudah mengingati fakta. Dengan lain perkataan satu kali baca boleh ingat dalam jangka masa yang panjang.

Tajuk : Peranan/kepentingan Tasik Tonle Sap( sejarah ting 4 bab 3)

Ayat Penuh:

Peranan tasik Tonle Sap ialah menjadi kawasan penanaman padi sawah yang penting. Selain daripada itu kawasan sekitar tasik menjadi subur kerana mendapan lumpur pada musim kemarau. Peranan yang lain ialah tempat bekalan sumber protein atau ikan.

(Lihat perkataan bergaris dan bandingkan dengan perkataan dalam lukisan)

Mudah . Dengan hanya melukis. Yang penting ingat fakta. Lukisan comot tak apa. Semasa menjawab soalan essei jangan pula dilukis gambar tasik tu. Hanya lukis dalam buku nota.

KAEDAH KETIGA- Persekitaran Pelajar

Biasanya pelajar lebih mudah ingat apa yang ada di sekeliling mereka. Ada tajuk tetentu yang boleh gunakan persekitaran pelajar untuk menjelaskan lagi tajuk berkenaan. Malah bukan itu sahaja kaedah ini boleh meningkatkan daya ingatan pelajar untuk jangka masa yang lama, sebab setiap hari pelajar lihat persekitaran mereka.

Tajuk : Ciri-ciri Bandar Terancang Tamadun Indus.(Bab 1 .Ting 4)

Untuk tajuk ini persekitaran pelajar yang saya gunakan ialah Pekan Jeniang, kerana pelajar saya tinggal di sekitar pekan Jeniang. Setiap hari mereka akan melepasi pekan Jeniang sebelum masuk ke kawasan sekolah . Oleh itu mereka lihat jalan, bangunan yang ada itu setiap hari. Sesuatu yang mustahil jika masih lagi tidak dapat ingat dan rasa susah untuk belajar sejarah. Saya permudahkan tajuk di atas dengan cara seperti berikut.

Bandar Terancang Tamadun Indus Mohenjo Daro dan Harappa	Pekan Jeniang
Jalan raya yang lurus	Jalan raya yang lurus
Ada pusat pentadbiran	Ada MPSP
Ada pusat keagamaan	Ada masjid dan wat
Sistem kumbahan terancang	Sistem kumbahan terancang
Bangunan disusun berasaskan blok	Bangunan disusun berasaskan blok
Setiap blok dipisahkan jalan raya	Setiap blok dipisahkan jalan raya
Bandar dihubungkan dengan sungai	Jeniang juga ada sungai
Menggunakan ilmu geometri dan math	Menggunakan ilmu geometri dan math
Ada kawasan perumahan	Taman Sri Emas

Saya membandingkan persekitaran pelajar dengan bandar terancang tamadun Indus. Jalan- setiap hari gunakan jalan itu. Masjid- sembahyang di masjid. Sistem kumbahan- hari-hari buang sudah tentu boleh ingat. Sungai- setiap hari lihat sungai, memancing, mandi dsb.

Ini merupakan satu lagi cara mudah untuk ingati fakta tanpa bersusah payah. Hanya kaitkan dengan persekitaran atau tempat tinggal kita sahaja. Mudah bukan.

KAEDAH KEEMPAT- Kata Kunci

Kaedah yang hendak dikemukakan kali ini ialah Kaedah

Kata Kunci supaya pelajar mudah ingat sesuatu fakta dalam
masa yang singkat.

Tajuk: Ciri-ciri Kerajaan Agraria(Bab 3 ting 4)

Kerajaan agraria terbentuk di kawasan pertanian subur.

Ada juga kerajaan agraria terbentuk di kawasan pedalaman.

Kegiatan ekonomi pula ialah menanam padi sawah dan padi

huma. Selain daripada itu mengutip hasil hutan seperti kayu

gaharu menjadi kegiatan ekonomi yang penting. Ciri yang

berikutnya ialah menangkap ikan dan menternak binatang

seperti ayam. ( 9 markah)

subur
pedalaman
sawah
huma
hutan
gaharu
tangkap
ternak
ayam

Perkataan di atas merupakan kata kunci yang boleh dihafal
oleh pelajar. Jika tidak ingat ayat yang penuh bolehlah
merujuk essei di atas. Cara ini menjimatkan masa untuk
mengulangkaji sebab dapat mengelak daripada membaca
ayat yang panjang.

Moga kaedah ini dapat membantu pelajar.

KAEDAH KELIMA- Penguasan Fakta Melalui Kaedah Rakan Fakta

Aktiviti 1: Pelajar menjawab soalan objektif yang sama seperti di aktiviti satu

dan mencatat ayat buku teks untuk membuktikan jawapan yang dipilih itu tepat. Pelajar juga dikehendaki mencatat muka surat berdasarkan buku teks yang dirujuk. Semua catatan itu ditulis di bawah soalan di ruang yang telah disediakan Catatan itu sebagai tanda pelajar memperolehi jawapan tepat dan fakta yang akan diingati oleh pelajar. Pelajar juga akan membuat pembetulan jawapan semasa aktiviiti dua ini.

Aktiviti 2: Pelajar mencatat apa yang mereka Terbaca dan Terlihat semasa

mencari ayat jawapan bagi soalan dan tajuk berkenaan Contohnya tokoh,peristiwa, gambar, peta dan istilah penting. Semua catatan tersebut dipindahkan ke dalam buku notan

Aktiviti 3: Pelajar bertukar-tukar fakta iaitu ayat dan muka surat yang diperolehi dari buku teks.

Contoh pelaksanaan.

1.1 Contoh soalan latihan yang dibekalkan oleh guru

Soalan 1

Apakah tujuan British melaksanakan dasar penaklukannya ke atas negeri-negeri Melayu.

A Mengukuhkan kedudukan politiknya.

B Memiliki tanah jajahan di negeri Melayu

C Menguasai ekonomi negeri-negeri Melayu

D Mengawal penduduk di kawasan yang dikuasainya

Jawapan:_______

AyatBukuTeks:___________________________________________

M.S:________

CATATAN: Peristiwa, gambar, peta, tokoh atau apa saja yang pelajar terbaca atau terlihat.

_______________________________________________________

1.2 Tugas pelajar

1. Mencari jawapan dalam buku teks

2. Menulis jawapan A, B, C atau D

3. Menulis ayat dalam buku teks

4. Menulis muka surat

5. Mencatat peristiwa, gambar, tokoh atau apa saja yang pelajar terbaca atau terlihat.

6. Pelajar bertukar-tukar maklumat

    Anda mungkin berminat:

                              teknik gambar                             teknik aktiviti bebas
                              games sejarah

Selamat mencuba kaedah ini pula.

Dari semasa ke semasa saya akan sambung dengan kaedah seterusnya . Rajin-rajinlah jengok ke blog saya.